Violina je sopran član obitelji gudača, koja također uključuje, od najviše do najniže, violu, violončelo i kontrabas. Skraćeno je Vln. u partiturama, po čemu se razlikuje od viole, što je Vla. Dvije su violine, uz violu i violončelo, u gudačkom kvartetu, te dionice i prve i druge violine u orkestrima, eventualno 30 ukupno u velikim orkestrima.
Violina se, kao i viola, drži ispod brade i naslanja se na lijevo rame svirača., Vrat drži lijeva ruka koja služi za prstanje, dok desna drži gudalo. Violina je instrument koji se ne transponira i ima četiri žice ugođene u kvinte na G3, D4, A4 i E5. Žica najvišeg tona, E-žica, naziva se prva žica.
Prilikom sviranja violine, prsti lijeve ruke pritišću žice kako bi se kontrolirao vibrato i visina tona, te kako bi se stvorili efekti poput umjetnih i prirodnih harmonika, tremola prstiju, glissanda, višestrukih zaustavljanja, portamenta i trilova. U pizzicatu prstima, lijeva ruka čupa žicu, ali obično se čupanje i klanjanje prepušta desnoj ruci za izvođenje.
U izvedbi s violinom, desna ruka povlači, udara ili odbija gudalo po žicama, oblikujući pokret do željenog učinka — uključujući gudalo tremolo, détaché, louré, martelé, portato, spiccato, staccato i sul ponticello — ili, za stvaranje pizzicata, čupa konce. Drvo gudala za violinu koristi se u određenim slučajevima, privučeno uz žicu u sviranju col legno tratto, ili lupkanje po žicama u sviranju col legno battuto — col legno znači “s drvom”.
Violina se koristi kao dio temeljnog ansambla u orkestrima svih vrsta i veličina, gdje djeluje i kao jedan od vrhunskih solo instrumenata. Solo violina se također može naći u jazz, blues, klezmer, mađarskoj ciganskoj glazbi i drugim postavkama. Poznati violinski koncerti uključuju one Beethovena, Mendelssohna, Mozarta, Brahmsa, Čajkovskog i Paganinija. Neki poznati violinisti su Midori, Jascha Heifetz, Fritz Kreisler, Yehudi Menuhin, Anne-Sophie Mutter, Niccolo Paganini, Itzhak Perlman, Isaac Stern i Pinchas Zuckerman.