Afel je trenutak u točki orbite nebeskog tijela oko Sunca kada je nebesko tijelo najudaljenije od Sunca. Suprotnost afelu je perihel, kada je taj objekt najbliži Suncu. Svaki od objekata koji kruži oko Sunca doživljava afel i perihel u različitim vremenskim trenucima, a razlika između te dvije točke može se radikalno razlikovati, ovisno o ekscentricitetu orbite objekta.
Iako ljudi često kažu da objekti poput Zemlje “kruže oko Sunca”, ova terminologija tehnički nije sasvim točna, jer objekti u orbiti oko Sunca zapravo imaju eliptične orbite, kako ih opisuje Kepler u svom Prvom zakonu. Količina varijance od savršeno kružne orbite poznata je kao “ekscentricitet” orbite. Što je veći ekscentricitet, to je orbita eliptičnija. Zemlja ima prilično nizak ekscentricitet, oko .0167, za razliku od Merkura, s ekscentricitetom od .2056.
U slučaju Zemlje, afel pada u ljeto na sjevernoj hemisferi, oko srpnja. Precizno vrijeme afela pomiče se za oko 30 minuta svake godine, nakon ciklusa od 21,000 godina, što znači da će na kraju afel za Zemlju pasti u ljeto na južnoj hemisferi. Iako je Zemlja na najdaljoj točki od Sunca tijekom afelija, planet je najtopliji tijekom ljeta na sjevernoj hemisferi, jer se velike kopnene mase na sjevernoj hemisferi zagrijavaju i distribuiraju svoju toplinu po planetu.
U perihelu je Zemlja otprilike 91 milijun milja (147 milijuna kilometara) udaljena od Sunca, za razliku od 95 milijuna milja (152 milijuna kilometara) od Sunca u afelu. Ova varijacija od udaljenosti je relativno mala u usporedbi s orbitama mnogih drugih objekata koji kruže oko Sunca. Pluton, na primjer, ima vrlo eliptičnu orbitu, s ekstremnim varijacijama između bliskih i udaljenih točaka. Plutonova udaljenost od Sunca mjeri se u astronomskim jedinicama (AJ), pri čemu svaki AU predstavlja srednju udaljenost između Sunca i Zemlje: u perihelu je Pluton 30 puta udaljeniji (30 AJ) od Sunca od Zemlje, a u afelu, Pluton je udaljen 49 puta (49 AJ).
Astronomi mogu koristiti niz formula za izračunavanje udaljenosti različitih objekata od Sunca u različitim točkama u njihovim orbitama, a također mogu mapirati putove koje će bezbroj objekata pratiti dok se kreću oko Sunca. Brojne karte koje prikazuju orbite planeta i njihove bliske i udaljene točke mogu se pronaći u atlasima i znanstvenim tekstovima.